چه کسی هویت این مردم را از آنان گرفته است؟
وقتی هویت ترا انکار کنند، پیش از آن نان ترا بریده‌اند و وطنت را ویرانه کرده‌اند. این داستان خیالی در صحرای دور افتاده آفریقا نیست. همین جاست. در خاک تشنه و تفتیده ایران ، در کرمان. اینجا انسان‌های به ظاهر زیست می کنند که نه شناسنامه دارند و نه خانه و نه هویتی که به آن دلخوش باشند.
آن چه که در زیر می خوانیم گزارش مستندی است از شهرستان فهرج در استان کرمان. این گزارش به همت گزارشگران وبسایت حال وش که متعلق به جمعی از فعالان بلوچ است، تهیه شده است.
هویت انکار شده کودکان بلوچ
به نوشته این وبسایت اهالی روستایی به به نام ده اسماعیل بخش نگین کویر شهرستان فهرج در استان کرمان در محرومیت کامل هستند. اینان شهروندان بلوچی هستند که در این روستان ساکن‌اند. آنان سالهاست که در این روستا ساکن‌اند اما دولت از دادن شناسنامه به آنان خودداری می کند. کودکان در این روستا با هویت انکار شده زاده می شوند. امکان رفتن به مدرسه ندارند و بدون داشتن هویت امکان درمان و بیمه ندارند و مهم تر از همه اینکه با هویت انکار شده هرجا که می روند با چشم بیگانه نگاه می شوند.
اهالی این روستا بیش از ۷۰ نفر هستند که هیچ کدام شناسنامه ندارند. آنان در کپرها و آلونک هایی زیست می کنند که متعلق به بشر این عصر نیست. اما دولتمردان با تحمیل بی هویتی بر این مردم، نان و آب و حق زندگی را هم از آنان دریغ می‌کنند.
بر اساس این گزارش، این شهروندان که اصالتا بلوچ و ایرانی هستند و از قدیم الایام در روستاهای منطقه شهرستان فهرج در استان کرمان سکونت داشته اند، به شغل دامداری و عشایری مشغول بودند و علیرغم پیگیری‌های زیاد و اثبات ایرانی بودن شان هنوز هم موفق به دریافت شناسنامه نشده اند.
کارشکنی مقامات امنیتی در صدور شناسنامه
طی مصاحبه‌هایی که گزارشگر وبسایت حال وش با این شهروندان انجام داد آنان می گویند که از طریق ارگانهای مربوطه برای احراز هویت خود به ثبت احوال شهرستان محل سکونت خود مراجعه کردند.به طوری که پرونده این افراد در دستگاه‌های امنیتی و ثبت احوال موجود است. اما مسئولان ثبت احوال و بعضا ارگانهای امنیتی (اطلاعات) کارشکنی می کنند و از صدور شناسنامه خودداری می نمایند.
نکته مشترک و مهم در صحبت‌های این شهروندان بدون شناسنامه این است که بیش از ۲۰ سال از درخواست آنها برای صدور شناسنامه می گذرد و در این پروسه زمانی دو دهه، دوندگی و پیگیری‌های بسیاری کرده‌اند. اما هر بار بدون پاسخ قانونی و منطقی توسط مسئولان مربوطه ناامید شده اند. حتی برخی از بستگان خونی این افراد مثل: پدر، عمو، برادر، همسر، از قدیم شناسنامه دارند و این مسئله برای ثبت احوال و دستگاه‌های امنیتی جهت اثبات ایرانی بودن این شهروندان محرز است اما با این حال نسبت به صادر نمودن شناسنامه برای سایر اعضای خانواده هایشان خودداری می کنند.
هویت مذهبی عامل تبعیض؟!
این هموطنان بلوچ معتقدند که مسئولان ثبت احوال و اطلاعات نسبت به ایرانی بودن همه این شهروندان ساکن در روستای ده اسماعیل اطمینان کامل دارند اما بخاطر دارا بودن مذهب اهل سنت به آنان شناسنامه نمی دهند. و بعضا برخی مسئولان ثبت احوال شرط صدور شناسنامه را به دریافت مبالغ هنگفت (رشوه) منوط کرده اند که توان پرداخت این مبالغ برای آنان غیر ممکن است.
در این روستا کودکان مثل پدران و مادران شان بی سواد بزرگ می‌شوند و هرگز امکان رفتن به مدرسه را ندارند.
این گزارش می افزاید: نداشتن یك برگ برای احراز هویت به معنای نابودی زندگی فردی و اجتماعی افراد فاقد شناسنامه خواهد بود. قاعدتا فردی كه شناسنامه ندارد، بی سواد خواهد ماند، احساس بی هویتی خواهد كرد و از همان بدو تولد از هرگونه امكانات دولتی و شهری بی بهره خواهد ماند. وجود این برگه هویتی نقش مهمی در برخورداری افراد جامعه از احساس تعلق به جامعه، امكانات آموزشی، رفاهی، بهداشت و دیگر حقوق شهروندی، اجتماعی و یا حتی مسافرت دارد.